. Кіріспе
ІІ.І тарау. Ғалым, ағартушы, тілші Ахмет

Ахмет Байтұрсыновтың поэзиясы

Ахмет Байтұрсынов қазақ тіл білімінің қалаушысы

Әдебиеттің әліп биі – асылы Ахмет

ІІІ. ІІ тарау. Ахмет Байтұрсынұлының өз қолымен жазған еңбектер
2.1. Қазақ тіл ғылымының – атасы
ІV. Қорытынды

Пайдаланған әдебиеттер

Кіріспе
        ХІХ ғасырдың  жарқын жұлдыздары – Шоқан, Ыбырай, Абай  салған ағартушылық – демократтық бағытты  ілгері жалғастырушы, жаңа буынның төл басы, дарынды ақын, ірі ғалым, әрі журналист Ахмет Байтұрсынов 1873 жылы  28 қаңтарда бұрынғы Торғай облысы, Жангелдин ауданы, Сарытүбек деген жерде дүниеге келген. Әкесі Байтұрсын  Шошақұлы еліне  беделді , намысқор, қайрат иесі болған. Өз тұсындағы әділетсіз ел билеушілердің  зорлығына қарсы тұрған. Ел-жұртына қиянат жасаған Торғай уезі Яковлевті соққыға жыққан. Ақыры,  іс насырға шауып, Байтұрсын інісі Ақтаспен  Сібірге  15-жылға жер аударылады. Бұл оқиға 13 жасар, Ахметтің жүрегіне үлкен жара салған.
            Ауыл молдасынан хат таныған Ахмет 1886-1891  жылдары Торғай қаласындағы  екі сыныптық мектепте, 1891-1895 жылдары  Орынбордағы мұғалімдер даярлайтын мектепте оқиды. Одан әрі оқуды  жалғастыруға мүмкіндігі болмайды, өздігінен  оқып, білімін жетілдіреді. 1895-1909 жылдар арасында Ахмет Ақтөбе, Қостанай, Қарқаралы уездеріндегі ауылдық,  болыстық және екі сыныптық училищеде  бала оқытады.
             Осы кезде қазақ жеріне орыс шаруаларының  көптеген  көшіп келуі жергілікті халықтың  тілін, мәдениетін  елдігін сақтап қалу мәселесін күн тәртібіне қояды. Тіл құрыса, халық та құриды. Ұлт атымыз өшпесін десек, қазақ әдебиеті мен тілін өркендетуді қолға алу керек деп ойлайды Ахмет.Осы ойын іске асыруға кіріседі. Осы жолдағы ізденістерін ол 1896 жылы  А. Алекторовқа жолығудан бастайды. Алекторов бұл кезде Омбыда отырып, Ақмола, Семей болыстарының  оқу жүйесін басқарып тұратын болатын. Онымен Ахмет қазақ даласында бала оқыту жайы  туралы кеңеседі. Ахмет орыс оқымыстыларының миссионерлік мақсатын , олардың қазақтарды орысша оқыту арқылы орыстандыру саясатын көздейтінін түсінеді. Осыдан  секем алады.Қазақты өнер-білімге   жетектеу өзгелердің емес, өзі тектес оқығандардың  парызы  деп түйеді. Алекторовтан алған екінші әсері- Ахметтің білім мен өнер жолындағы ой пікірінің кеңейе түсуі еді. Қазақ  тарихы мен фольклорынан аса бағалы материал жинап, зерттеген Алекторов Ахметтің көп көмескі түсініктерің айқындап алуына, алдына жаңа мақсаттар қоюына елеулі әсерін тигізеді.