Размещено 1 год назад по предмету
Қазақ тiлi
от TomasShelby0
«Қазақ тілі» пәнінен 8-сынып оқушыларына арналған аралық аттестаттау тапсырмалары Оқылым 1-нұска 1-тапсырма. Берілген мәтінді оқып, комментарий жасаңыз, іріктеп оқып, талдау жасаныз. Қазақтың әдептілік, әділдік атты құндылыктарын қазақ философиясы бага жетпес қазына деп таниды. Осындай ұлт намысының абыройының, қадір-қасиетінің қаншалыкты жогары денгейде бағаланғанын аңғаруға болады. Кез келген адамның адами санасы мен мінез-құлқын анықтайтын бірінші психологиялық касиет ар намысы. Бұл жеке тұлғаның адамның бойындағы адалдық, шыншылдық, ар, абырой, тектілік, әділеттілік, ұят, көргенділік дейтін құнды касиеттерді бағалайтын жүйелі моральдық мәдениеттілік, саналық этика мен элеуметтік психологиялык ұғым. Адамның намысы мен ұяты түрлі қызмет атқарады; ол кезкелген тұлғаның жан дүниесіндегі, ішкі санасындағы білінбейтін, корініс бермейтін тәртіп ұят сактысы сияқты, адамгершілікке жанаспайтын теріс іс-әрекеттер істеуден аяк тарткызып, сақтандырып ғана қоймай, пасық, жымысқы ниеттерден де алыстап бойынан арылту үшін аса кажетті. Бұл туралы элем данышпандары да әр заманда ар-намыс пен каліркасиеттің категорияларын алғаш болып Рим стоицизмнің соңгы кезенінің өкілдері Сенека, Эпиктет, Марк Аврелий зерделеген Сенеканың флософиясында мәдениеттілікке этикаға деген көзқарасы басым. Эпиктет адамның коғамдағы ар намысы мен абыройын сақтап қалуды үйреткен, озбырлықпен алдап тапқан пайданын адамға әкелетін еш абыройы мен қадірі жок екендігін ойда болған. Рим императоры Марк Аврелий бүкіл алемге өзінің адамзаттың бірінші байлығы шынайы өмір сүру қағидалары туралы насихаттарымен танылған. Ұят, ар, абырой құндылыктары туралы ұлылар да айтып жазып кеткен. Ұлы Абай атамыз өзінің қара сөздерінде: «Кімнің ұяты жок болса, онын иманы да жоқ» деп, Орта ғасыр ойшылы, Баласағұн «Ұят-жаман ойдың жүгені. Бұл жалғанда бұзатын-арсыз адам» деп айткан.
Комментарий:
Талдау:
2-тапсырма. Комментарий жазу барысында сөйлемнің бірыңғай мүшелері мен айқындауыш мүшелерін колданыңыз. 3-тапсырма. Берілген сөз тіркестерінің байланысу тәсілі мен түрлерін анықтаң